Çocuklarda Ahlak Gelişiminin Sağlanması

Toplumsal ve evrensel ahlak ve gelişimi özellikle çocukluk çağından itibaren çocuklara öğretilen değerlerle sağlanmaktadır. Toplumu meydana getiren bireylerin, toplumsal ve evrensel değer yargılarının benimsenmesi toplumsal duyarlılık ve buna uygun değer yargılarının oluşması ahlaki gelişim evresinde gerçekleşir. Karakter yapısının şekil alma döneminde iyi ve ya kötü arasındaki farklılık, doğru ve yanlış kavramları çocukluk çağında benimsetilerek ilk ahlaki gelişimin temeli atılmalıdır.Ahlak Gelişiminde Ailenin Rolü
Erken çocukluk döneminde ebeveyn ve diğer aile bireylerinin iyi-kötü ayrımlarını aile içerisinde uygulayarak çocuğun taklit etme becerisiyle geliştiği bilinmektedir. Ergenliğe geçiş ile birlikte hak ve adalet duygusunun gelişmesine katkıda bulunulmalıdır. Her bireyin sadece topluma uyum sağlamakla değil toplumu oluşturan bir fert olduğu öğretilmelidir. Toplumsal kuralların temel öğeleri olan saygı, adalet, eşitlik gibi kavramlar ortaya çıkan olayların anlatımı ve yaklaşımlar ile kazandırılmaktadır. Birey olmanın kendine saygıyla ve toplumu oluşturan bir kişi olarak sorumluluklarla edinilecek tecrübelerle şekilleneceği konusunda eğitime önem verilmelidir.

Toplumu bir arada tutan, evrensel değerlerin her bireyin kendi sorumluluğunda ahlaki duruşuyla sağlandığı çocukluk ve ergenliğe geçiş döneminde benimsetilmelidir. Zira ergenlik döneminde özellikle doğru yanlış kavramlarının sorgulanması ve bunlara aranan yanıtların aile içerisindeki tutum ve davranışlarla oluştuğu unutulmamalıdır. Çocukların yaşadığı tecrübeler, tanık olduğu olaylar hatta izlediği çizgi filmlerle de bu gelişimin sağlanması mümkündür. Aile bireyleri ve çocuk gelişiminden sorumlu kişilerin çocuklara bunları anlatması gerekmektedir. İyinin neden iyi olduğu, kötünün neden kötü olarak tanımlandığı konusunda oldukça dikkatli olunmalıdır. Evrensel değerleri aşılamanın zamanı olan bu dönemde ayrımcı bir dil kullanmadan, kapsayıcı ve birlikte yaşamayı mümkün kılacak temel doğrularla hareket edilmelidir.

Özellikle sevgi, saygı, yardımlaşma, adalet ve hak temelli bir değer sisteminin yerleşmesi için çocukların bu evrensel değerlere uygun şekilde yetiştirilmesi gerekmektedir. Merhamet, eşitlik gibi kavramları örnek alarak öğrenme evresinde olan çocukların karşısında kullandığımız dil ve davranışlarımız oldukça etkili olmaktadır.

Çocukların algısının oldukça yüksek, öğrenme kapasitelerinin yetişkinlere göre çok daha geniş olduğu unutulmamalıdır. Toplumsal yaşamın temeli olan sevgi, saygı, adalet, iyi ve kötü davranışların benimsetilmesi ile ahlak eğitimi başlamaktadır. Doğru ve yanlış gibi kavramların anlatılması için yetişkin davranışlarının bunu göstermesi gerekmektedir. Ahlaklı bireylerin yetiştiği toplumlar, eşit bir yaşamı dolayısıyla evrensel değerlerin tanındığı gelişmişlik evresinin göstergesidir.